ΣΤΙΣ ΤΡΕΙΣ ΛΙΜΝΟΘΑΛΑΣΣΕΣ
Όχι, δεν είχε κουνούπια. Σχεδόν καθόλου δηλαδή. Αλλά καλού-κακού ψεκάστηκα με ένα Jungle no 4, από πάνω μέχρι κάτω για να αποφύγω την αφαίμαξη εν μέσω λιμνοθάλασσας. Γιατί στο Μεσολόγγι υπάρχουν τρεις λιμνοθάλασσες. Όπως το βλέπουμε το χάρτη, αριστερά είναι η Λιμνοθάλασσα του Μεσολογγίου, δεξιά είναι η Λιμνοθάλασσα της Κλείσοβας και από πάνω του Αιτωλικού. Ας ξεκινήσουμε τη βόλτα μας, τελευταίο ΣΚ του Αυγούστου, από τη Λιμνοθάλασσα του Μεσολογγίου μαζί με την πιστή μου συνποδηλάτισσα, τη Βαρβάρα! Η δική μας διαδρομή για την πρώτη μέρα ήταν 60 χλμ. όλο flat και βγήκε έτσι:
Με ρωτάτε, γιατί χρησιμοποιώ πάντα Google maps (που δεν έχει κουμπάκι για ποδήλατο) και όχι το Komoot ή το Mapy. Και τα δύο τα χρησιμοποιώ όταν θέλω να διπλοτσεκάρω ένα δύσκολο σημείο της διαδρομής, αλλά βρίσκω το Google Maps πιο εύχρηστο. Εδώ βοηθάνε βέβαια το street view και οι φωτογραφίες που ανεβάζουν οι χρήστες για να έχει κανείς καλύτερη άποψη.
Στην ποδηλατοδιαδρομή συνέβησαν τα εξής συναρπαστικά: Φθάνοντας το πρωί στο νησί της Τουρλίδας, αφήσαμε το αυτοκίνητο έξω από τον τόπο διαμονής μας, τα Island Apartments, και ξεκινήσαμε, διασχίζοντας τον τεχνητό δρόμο, που ενώνει την Τουρλίδα με το Μεσολόγγι. Έμαθα ότι «Τουρλίδες» ονομάζονται τα γκρι-άσπρα πουλιά που υπήρχαν παλιά σε αφθονία σε αυτό το μέρος, έκαναν τουρ-τουρ-τουρ και έτσι βγήκε το όνομά τους. Ο αγαπημένος μας θείος Μπαμπινιώτης θα την έλεγε «ηχομιμητική» λέξη ε;
Αυτός λοιπόν ο δρόμος (4 χλμ ακριβώς) έχει στα αριστερά του -πάμε προς Μεσολόγγι είπαμε- μία τέλεια ποδηλατική λωρίδα. Και δεξιά-αριστερά νερό. Κάναμε αυτή τη διαδρομή 4 φορές με το ποδήλατο και κάθε φορά το μαγευτικό τοπίο ήταν διαφορετικό.
Δείτε εδώ ένα μικρό κομμάτι της διαδρομής από την Τουρλίδα στο Μεσολόγγι
Στο Θεοξένια –που ήταν ή κλειστό ή … νοικιασμένο σε μετανάστες ας πούμε – στρίψαμε αριστερά, περάσαμε μπροστά από μερικά απίθανα café, μετά από την προβλήτα του λιμανιού και μπήκαμε σε ένα «κρυφό» μονοπάτι μέσα στις καλαμιές, very adventurous ladies, το οποίο μας οδήγησε στο Νότιο Δίαυλο ανάμεσα στα νερά και στα φλαμίνγκο. Πολλάααααααααααα φλαμίνγκο. 7.500 για την ακρίβεια. Φανταστικό θέαμα. Όταν απογειώνονται τα φλαμίνγκο, γεμίζει ο ουρανός λευκά-μαύρα-ροζ φτερουγίσματα. Το ροζ χρώμα στα φτερά τους –μας είπαν- προέρχεται από τις γαριδούλες που τρώνε. Οι οποίες γαριδούλες γίνονται ροζ γιατί τρώνε ένα ροζ φύκι. Το οποίο φύκι γίνεται ροζ γιατί οξειδώνεται προκειμένου να επιζήσει στο αλμυρό νερό. Πόσο πολύπλοκα βιοσυστήματα……..
Δείτε εδώ τα πουλιά να απογειώνονται!
Και πελάδες στα αριστερά. Και μπελάδες ταυτοχρόνως. Γιατί σε κάθε πελάδα βασιλεύει ένα άγριο σκυλί, ευτυχώς δεμένο, και ουρλιάζει σα να είδε Ταλιμπάν. Οι πελάδες είναι κάτι σαν μικρά ψαροκαλυβάκια, συνήθως μέσα στο νερό στηριγμένα πάνω σε πασσάλους. Σε κάθε βερσιόν, από χαρτόνι και ελενίτ, μέχρι βιλάρα με bbq και ηλιακό θερμοσίφωνα!
Βγαίνοντας από αυτό το δίαυλο αναγκαστήκαμε να κάνουμε ένα αρκετά μεγάλο κομμάτι πάνω στην άσφαλτο, στην επαρχιακή οδό Αιτωλικού-Μεσολογγίου. Τους άτιμους τους ντόπιους, τρέχουν πάρα πολύ. Και δεν είχε κανέναν παράδρομο για να ξεκλέψουμε. Δε σας κρύβω, ότι όταν σχεδίαζα τη διαδρομή μου, είχα υπολογίσει ότι θα μπορούσα να ποδηλατισσώ μέσα στα μονοπάτια ανάμεσα στις αλυκές και έτσι να κόψω δρόμο και να μην πάω από άσφαλτο. Αλλά οι αλυκές τρομάρα μου είναι ιδιωτική επιχείρηση, περιφραγμένη με διπλά και τριπλά συρματοπλέγματα και προστατευτικά κανάλια για να μην μπορείς να την πλησιάσεις. Έτσι γιοκ αλυκές/ποδήλατο, άντε κοριτσάκι τώρα από την άσφαλτο.
ΡΟΖ ΑΛΥΚΕΣ
Δρόμο παίρνει, δρόμο αφήνει, περνάω στα αριστερά μου τα ολόλευκα βουνά από αλάτι, τα τηγάνια που στεγνώνει το αλάτι και κάποια στιγμή βλέπω ζερβά το διάσημο εκκλησάκι της Παναγίας της Προυσιωτίσσας ή Φοινικιάς, το οποίο βρίσκεται μέσα στις αλυκές.
Για να φθάσω στην εκκλησία της Παναγίας ποδηλάτισσα από το δίαυλο. Τι εμπειρία βρε παιδί μου να κάνεις ποδήλατο ανάμεσα σε δύο επιφάνειες νερού δεξιά και αριστερά. Μάλιστα οι αλυκές σε αυτή τη φάση της πήξης του αλατιού, δεν ξέρω ποια είναι αυτή, ήτανε ροζ στο ντάλα μεσημέρι. Ρωτήσαμε και μάθαμε και ένας από τους λόγους για το ροζ χρώμα είναι το φύκι που αναπτύσσεται στα τηγάνια, αυτό που κάνει και τα φλαμίγκο ροζ . Τηγάνια είναι οι μεγάλες δεξαμενές νερού που στεγνώνει σιγά-σιγά το αλάτι, οι οποίες έχουν διαφορετικά επίπεδα, ώστε να αποστραγγίζεται το νερό από το ένα στο άλλο και σιγά-σιγά να βοηθιέται η εξάχνωση του αλατιού.
Μέσα στις τεράστιες υδάτινες επιφάνειες των 22.000 στρεμμάτων περιλαμβάνονται 2 επιχειρήσεις Αλυκών. Και ρωτάω εγώ η άσχετη, αφού είναι λιμνοθάλασσα, δηλαδή λίγο θάλασσα – λίγο λίμνη με γλυκό νερό, πώς βολεύει να εξαχνώνεται το νερό και να μένει το αλάτι; Αυτό που βολεύει στην παραγωγή αλατιού είναι ότι η λιμνοθάλασσα είναι πάρα πολύ ρηχή –σε πολλά σημεία λιγότερο από μισό μέτρο.
Μίλησε τώρα η ειδική αλατολόγος!
Μετά το ξωκλήσι έκανα όπισθεν από τον ίδιο δίαυλο και νάμαι πάλι στην επαρχιακή οδό με τα επικίνδυνα αυτοκίνητα μέχρι το Αιτωλικό.
ΑΙΤΩΛΙΚΟ
Το Αιτωλικό είναι αυτή η φανταστική ευκαιρία για όποιον πετάει drone, να κάνει φιγούρα! Η θέα της «ελληνικής Βενετίας» from the sky σου κόβει την ανάσα. 50 στρέμματα όλα κι όλα ελέγχουν ένα από τα πιο πλούσια και πολύπλοκα βιοσυστήματα της Ελλάδας. Δεν θέλω να είμαι πολύ μυστήρια, αλλά όταν τριγύρισα μέσα στο Αιτωλικό, δεν μου κόπηκε η ανάσα από κάτι άλλο εκτός από την φοβερή ζέστη –όχι ότι μου έφταιγε το μέρος επειδή εγώ είμαι τρελή και κάνω ποδήλατο στο ντάλα Αυγουστιάτικο μεσημέρι. Καφεδάκι στην προβλήτα και ένα σχόλιο: 7 εκκλησίες ανάμεσα στα σπίτια, σε κάποια από αυτά γεννήθηκε ο Κωνσταντίνος Αργυρός χα!
Πέρασα τη γέφυρα του Αιτωλικού από την πλευρά που πάει προς Αστακό και στρρίψαμε δεξιά στον παραλίμνιο δρόμο που ακολουθεί περίπου για 4 km την όχθη της λίμνης και μετά κόβει αριστερά μέσα στους ελαιώνες και συνεχίζει για να βγει στη δημοσιά.
Ακριβώς στο σημείο της στροφής από την λίμνη για τους ελαιώνες παρατήρησα ένα περίεργο φαινόμενο, περίεργο για μένα δηλαδή που δεν το είχα ξαναδεί, ίσως να είναι συνηθισμένο. Σε κάποιο σημείο που σταματούσαν τα βάτα, είδα κάτι σαν λευκή άμμο ή λευκά βότσαλα. Κατέβηκα λοιπόν από το ποδήλατο για να πάω κοντά και να κάνω επιτόπιο inspection του φαινομένου. Δεν ήτανε όμως βότσαλα! Όλη η παραλία και μέσα η λίμνη ήταν στρωμένη με πολύ μικρά λευκά κοχύλια. Πρέπει να εκτεινόταν για πολλά μέτρα η κοχυλο-παραλία και ήταν πολύ εντυπωσιακή.
Η διαδρομή μέσα από τους ελαιώνες ήταν αρκετά κακοτράχαλη και κάπως δυσάρεστη, γιατί είχε σε κάθε κτήμα άγρια σκυλιά, κάποια από τα οποία ήταν ελευθέρα και με πολύ κακές διαθέσεις. Έτσι λοιπόν αποφασίσαμε να αλλάξουμε τα σχέδιά μου και μην κάνουμε όλο το γύρο της λιμνοθάλασσας, για να μην γίνουμε μεζεδάκι τύπου Friskies. Και επιστρεψαμε πίσω από την ίδια διαδρομή. Ποιος να μου το ΄λεγε, ότι δεν θα ήταν η μοναδική φορά, που θα το πάθαινα αυτό το σκυλοπρόβλημα.
ΛΟΡΔΟΣ ΒΥΡΩΝ: ΑΠΩΝ
Ένα από τα πιο επιβλητικά κτίρια της πόλης το συνάντησα, επιστρέφοντας στο λιμάνι, ήταν αυτό:
Αλλά ήταν κλειστό και χωρίς καμία ενημέρωση απ’ έξω..
60 χλμ. πετάλι, η ώρα 7 το απόγευμα, πήρε να δροσίζει και επείγομαι για κάτι κρύο. Μας είχαν συστήσει την «Αλατιέρα», που φαίνεται ότι είναι διάσημο spot στο Μεσολόγγι, και σε πολύ κεντρικό σημείο δίπλα στο Θεοξένια δηλαδή. Βέβαια στη σειρά έχει και αρκετά άλλα πάρα πολύ ωραία μέρη για να καθίσει κάνεις. Εγώ κουρασμένη ποδηλάτισσα στο τέλος της βόλτας διάλεξα να καθίσω στο «Playa», ακριβώς στη γωνία θέα και στις δύο πλευρές της λιμνοθάλασσας. Αυτό το συγκεκριμένο μέρος είναι να café bar εστιατόριο το οποίο όμως έχει και πισίνα που πλατσούριζαν τα παιδάκια του Μεσολογγίου. Ας απολαύσουμε τα χρώματα του σούρουπου πάνω από την νερένια τούνδρα.
ΤΟΥΡΛΙΔΑ
Στη μία μου διανυκτέρευση μείναμε στο Island Apartments, το μοναδικό ξενοδοχείο στην Τουρλίδα. Επίσης είναι και το μοναδικό κτίσμα της Τουρλίδας, αφού όλα τα υπόλοιπα είναι πελάδες πάνω σε πασσάλους.
Από το μπαλκόνι του δωματίου μας είχαμε αυτή τη θέα:
Το μέσα μέρος του δωματίου δεν θα σας το δείξω, γιατί ήταν του προηγούμενου αιώνα, αλλά 1ον βρίσκεται σε διαδικασία ανακαίνισης, και 2ον ο κος Γιάννης που μας εξυπηρέτησε, ήταν ευγενέστατος.
Μα δε θα ‘τανε πάρα πολύ ωραία ιδέα να μπορούσε να μείνει κανείς σε μία καλύβα πάνω σε πασσάλους; Όπως έχει ας πούμε στη Σρι Λάνκα σε αυτά τα φοβερά nature-hotels! Μπα ούτε για πλάκα δεν το ‘χουν σκεφτεί αυτό οι Μεσολογγίτες. Απ’ ότι ψιθυρίζεται, ούτε ξέρει κανείς σε ποιον ανήκουν οι περισσότερες πελάδες, αφού το καθεστώς ιδιοκτησίας τους είναι «πλεούμενο». Σε πολλές περιπτώσεις λέει, απλώς σπάει κάποιος την πόρτα και εν μία νυκτί μετατρέπει την πλεούμενη επόμενη καλύβα σε εξοχική βιλίτσα. Λένε οι φήμες τώρα έτσι, εγώ τί ξέρω;
Από την άλλη πρέπει να ομολογήσω ότι ενδεχομένως αυτό που έχει αποτρέψει την τουριστική ανάπτυξη του Μεσολογγίου είναι η μυρωδιά. Η μυρωδιά του βούρκου και της αποσύνθεσης. Κακά τα ψέματα, σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό, όταν βρίσκεσαι κοντά στο νερό «μυρίζει»! Όχι αφόρητα -τουλάχιστον την τελευταία βδομάδα του Αυγούστου που βρέθηκα εγώ εκεί- αλλά αρκετά.
ΛΙΓΗ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΤΙΚΗ ΓΛΩΣΣΟΠΛΑΣΙΑ
Οι βάρκες της λιμνοθάλασσας ονομάζονται ΓΑΪΤΕΣ, είναι πολύ απλές, κινούνται με κουπιά, ξύλα ή πανί και είναι παντού!
Και επειδή μπορεί να πάτε στον «Πιο Αδύναμο Κρίκο» και να σας ρωτήσει ο Τάσος τί είναι το Σταφνοκάρι, εγώ θα σας ξελασπώσω. Είναι μία μοναδική τεχνική ψαρέματος που έχουν εφεύρει οι Μεσολογγίτες ψαράδες με ένα ειδικό δίχτυ. Χαίρω πολύ, εδώ και με τα χέρια μπορείς να πιάσεις τα ψάρια, τόσα που είναι……..
Με τόσα πέρα δώθε που κάνω με το ποδήλατο κάθε χρόνο, τρακάρω πάνω σε ένα σωρό ανθρώπους, κυρίως της ελληνικής υπαίθρου. Πολύ συχνά πιάνουμε κουβέντα, μπορεί να ζητήσω κάποιες πληροφορίες και να έχουν όρεξη να μου πουν και κάτι παραπάνω για τον τόπο τους, με κυμαινόμενο βαθμό ευγενείας. Ειδικά στο Μεσολόγγι στις ελάχιστες ώρες που έμεινα εκεί -και σε πόσους ανθρώπους τέλος πάντων να πρόλαβα να μιλήσω, 7-8 το πολύ, πρέπει να ομολογήσω ότι ήταν εντυπωσιακά φιλόξενοι. Του τύπου ότι ζητάς μία οδηγία, πως θα πάω βρε παιδί μου το γύρο της Κλείσοβας, και βγαίνει ο άλλος από το μαγαζί του, έρχεται μαζί σου να σου δείξει την γωνία που πρέπει να στρίψεις, σου εξηγεί 10 λεπτά με όλες τις λεπτομέρειες, τι πρέπει να προσέξεις και τι πρέπει να λάβεις υπόψη σου και σου λέει και δυο τρεις ιστορίες σχετικά με το μέρος αυτό. Και αυτό συνέβη με όλους.
Στην Πινακοθήκη μία ηλικιωμένη κυρία είχε φέρει τον εγγονό της επίσκεψη και μας είπε όλη την ιστορία των παππούδων της. Στο ξωκκλήσι της Προυσιώτισσας, ένας ντόπιος που δροσιζόταν στη σκιά ενός δένδρου, μας ανέλυσε όλη τη συνωμοσιολογία των αντιεμβολιαστών –με 40 βαθμούς στο καταμεσήμερο- μαγεία! Και στην ταβέρνα η πιτσιρικούλα σερβιτόρα μας εξήγησε τις ιδιομορφίες της ντοπιολαλιάς των Μεσολογγιτών! Αλλά εγώ είμαι Πηλιορείτισσα εξ αγχιστείας, φιλενάδα, και τα σέντζαν μέντζαν τα παίζω στα δάχτυλα.
Εδώ να πούμε ότι το βράδυ φάγαμε σε μία από τις ταβέρνες με την ωραιότερη τοποθεσία που έχω δει. Το Ψαρ-restaurant στην Τουρλίδα. Όπου στην πλάτη από τις καρέκλες γράφουν λέξεις τις μεσολογγίτικης διαλέκτου για να σπαζοκεφαλιάζουμε.
Conveniently το Ψαρ-restaurant βρισκότανακριβώς κάτω από το δωμάτιό μας. Φάτσα-κάρτα το ηλιοβασίλεμα πίσω από τα ιβάρια.
Εννοείται ότι δοκίμασα αυγοτάραχο και τοπικό Ούζο Πελλάδα, και τα δύο εξαιρετικά, ειδικά όταν τα απολαμβάνεις με τέτοια θέα και μετά από τόσο πετάλι! Ακούστε τί ωραία ιδέα είχαν σε αυτή την ταβέρνα: έγραψαν στην πλάτη κάθε καρέκλας μία λέξη από την μεσολογγίτικη ντοπιολαλιά!
Απολαύστε το ηλιοβασίλεμα από την Τουρλίδα, ένα από τα ωραιότερα που έχει βιώσει.
Η επόμενη μέρα ήταν Κυριακή και έκρυβε μερικές εκπλήξεις. Σειρά είχε η Λιμνοθάλασσα της Κλείσοβας, η εξερεύνηση της Ιερής Πόλης του Μεσολογγίου και το Μουσείο Άλατος. Εδώ η διαδρομή περίπου 25 χλμ με πολλές στάσεις για τα αξιοθέατα.
ΛΙΜΝΟΘΑΛΑΣΣΑ ΚΛΕΙΣΩΒΑΣ
Για να μπούμε στο δρόμο της Λιμνοθάλασσας έπρεπε να βρούμεένα συγκεκριμένο μονοπάτι και να στρίψουμε δεξιά, ακριβώς 1 χλμ. από την Τουρλίδα. Εκεί που προχωράγαμε μέσα στην ερημιά και στους βαλτούς, ξαφνικά βλέπουμε ένα γκρουπ από ντόπιους ποδηλάτες που κάνανε το γύρο τους. Σταμάτησαν, μας ρώτησαν αν χρειαζόμαστε κάτι, μας δώσανε οδηγίες τι να προσέξουμε και τι να αποφύγουμε και στο τέλος μας πήρανε και μαζί τους για να μας δείξουνε κάποιες διαδρομές που εμείς δεν φανταζόμασταν ότι υπήρχανε. Μεσολογγίτες λοιπόν σούπερ ευγενικοί και σούπερ φιλόξενοι, και μάλιστα σε ένα μέρος το οποίο έχει μηδέν τουριστικές υποδομές.
Εκτός από ευγενικοί, δικαιούνται να είναι και περήφανοι οι ποδηλάτες της περιοχής. Διότι το Μεσολόγγι είναι η πρώτη πόλη της Ελλάδας που λειτούργησε Ποδηλατική Σχολή. Ο Παναιτωλικός Γυμναστικός Σύλλογος Μεσολογγίου (1890) πέντε χρόνια μετά την ίδρυσή του λανσάρισε την πρώτη Σχολή Ποδηλάτου. Μάθαμε ότι η Σχολή είχε ψηλή περίφραξη γύρω-γύρω για να μην πέφτει καζούρα από τους περαστικούς στις τούμπες των μαθητών!
Η πρόθεση μας να κάνουμε το γύρο της λιμνοθάλασσας της Κλείσοβας πνίγηκε –για 2η φορά- στα νερά των ιχθυοκαλλιεργειών, μπλουμ, τζίφος η υπόθεση. Να τι πάθαμε: Αφού φτάσαμε μέχρι τη δεύτερη γέφυρα και στο δεύτερο εργοστάσιο ιχθυοκαλλιεργειών (που φαίνεται και στο χάρτη), οι ποδηλάτες Μεσολογγίου μας συμβούλεψαν να μην προχωρήσουμε παρακάτω για δύο λόγους. Πρώτον γιατί ο δρόμος γινόταν ιδιαίτερα κακοτράχαλος για το ευαίσθητο ποδηλατάκι μας θα πάθαινε φούιτ και δεύτερον γιατί υπήρχαν πολλά άγρια σκυλιά, τα οποία είχαν αφήσει ελεύθερα οι ιδιοκτήτες τους για να προστατεύουν τις περιουσίες τους.
Όπως ξέρουμε όλοι οι ποδηλάτες, τα άγρια σκυλιά της υπαίθρου δεν έχουν καμία σχέση με τα σκυλιά της πόλης, είναι killer, εκπαιδευμένα να προστατεύουν την περιουσία τους από καθένα που πλησιάζει. Σε γενικές γραμμές ο κανόνας όταν βλέπεις σκυλιά από μακριά είναι ότι κάνεις στροφή και φεύγεις. Λοιπόν και η προσπάθεια μου να κάνω τον γύρο της Κλείσοβας, απέτυχε, όπως και η χθεσινή. Θα μπορούσα, αν είχα mountain bike και αν είχα ομάδα μαζί μου, μόνη μου και με ποδήλατο trekking δε γινότανε. Έτσι γύρισα πάλι πίσω από τον ίδιο δρόμο.
Χαιρέτησα τα παιδάκια που βγαίνανε από τις πελάδες, δηλαδή τα εξοχικά τους σπίτια πλέον και πλατσούριζαν στα κανάλια, μπαίνοντας μέσα στο νερό από τις ιδιόμορφες εξέδρες που κάθε σπίτι είχε μπροστά του. Στα κανάλια, όχι στη θάλασσα πίσω από τα σπίτια, η οποία δεν ήταν προσβάσιμη γιατί μεσολαβούσε έλος. Ακόμα και μέσα στα κανάλια που κολυμπούσαν τα παιδάκια είχε ιβάρια, δηλαδή περιοχές περιφραγμένες με πασσάλους και σκεπασμένες με δικτυωτό πλέγμα, που συνήθους ανήκουν σε συγκεκριμένους ψαράδες. Μου είπαν, ότι πολλές φορές έχει τόσα πολλά ψάρια μέσα στα ιβάρια, που αρκεί να βάλεις μία απόχη και να γεμίσει αμέσως.
Γυρίζοντας από τον ίδιο δρόμο, βγήκα στον δίαυλο προς Μεσολόγγι και αντίκρισα το εξής περίεργο θέαμα. Βλέπω έναν κύριο με μαγιό, ο οποίος είχε στους ώμους του κάποια περίεργα σκούρα πράγματα. Βρε, λέω μέσα μου, τι τατουάζ είναι αυτά που μοιάζουν με επωμίδες; Προχωράω και βλέπω στα δεξιά μου μία λωρίδα γης, ένα δρόμο δηλαδή μέσα στην λιμνοθάλασσα περίπου 2 χλμ., όπου ήταν παρκαρισμένα πολλά αυτοκίνητα και είχε ομπρέλες, κάτι σαν μία ιδιότυπη πλαζ –λέγεται και παραλία της Αγίας Τριάδας. Και πάνω σε αυτή τη λωρίδα γης πολλοί άνθρωποι που περιφέρονταν μαύροι από πάνω μέχρι κάτω. Ξέρω ότι δεν είναι σωστό, αλλά δεν αντιστάθηκα να τους βγάλω φωτογραφία.
Ήταν λοιπόν τα περίφημα λασπόλουτρα της Κλείσοβας. Μία περίεργη μίξη από άργιλο και άλλα ιχνοστοιχεία που περιλαμβάνει ο βυθός. Οι ντόπιοι που ρώτησα με πληροφόρησαν, ότι κάνει καλό στις αρθρώσεις. Πρέπει βέβαια να το κάνουνε πολύ συχνά και να αφήνουν την άργιλο να στεγνώσει επάνω τους για αρκετή ώρα. Κοίτα να δεις κάτι πράγματα! Τρέμε Νεκρά Θάλασσα!
Η βόλτα μέσα στην πόλη του Μεσολογγίου ήταν πάρα πολύ ενδιαφέρουσα αφού υπάρχουν ένα σωρό σημεία για να επισκεφθεί κάνεις και τα οποία δε χρειάζεται να τα αναλύσω σε μία ποδηλατική εκδρομή. Να πω μόνο, είναι ότι μπορεί να μπει κάποιος μέσα στον Κήπο των Ηρώων με το ποδήλατο και να τον γυρίσει. Και ότι βέβαια μπορεί να δει όλα τα σπίτια των διάσημων Μεσολογγιτών οι οποίοι είναι και πάρα πολλοί βρε παιδί μου. Από περιέργεια αντέγραψα από τη Wikipedia τα ονόματα που μου φάνηκαν γνωστά. 5 πρωθυπουργοί παρακαλώ. Κάτι θα έβαζαν στο νερό, δεν εξηγείται αλλιώς… ή μήπως εξηγείται;
Χαρίλαος Τρικούπης, Πρωθυπουργός της Ελλάδας (1832-1896)
Σπυρίδων Τρικούπης, Πρωθυπουργός της Ελλάδας (1788-1873)
Ζηνόβιος-Ζαφείριος Βάλβης, Πρωθυπουργός της Ελλάδας (1800-1886)
Δημήτριος Βάλβης, Πρωθυπουργός της Ελλάδας (1814-1892)
Επαμεινώνδας Δεληγεώργης, Πρωθυπουργός της Ελλάδας (1829-1879)
Κωστής Παλαμάς, ποιητής (1859-1943)
Λόρδος Βύρων, ποιητής, η καρδιά του οποίου είναι θαμμένη στην Πόλη
Μιλτιάδης Μαλακάσης, ποιητής (1869-1943)
Γεώργιος Δροσίνης, ποιητής/πεζογράφος (1859-1951)
Αντώνης Τραυλαντώνης, λογοτέχνης (1867-1943)
Αναστάσιος Γιανναράς, φιλόσοφος (1920-1977)
Από όλες τις επισκέψεις που έκανα, αυτό που βρήκα ότι άξιζε περισσότερο, ήταν η επίσκεψη στην Πινακοθήκη, πρώην Δημαρχείο, που βρίσκεται στην πλατεία του Μεσολογγίου. Δεν θα αναφέρω τίποτε σχετικά με Ελληνική Επανάσταση, Έξοδο κλπ. Γιατί αυτό το θέμα δεν εξαντλείται και μπορεί να είμαι σπουδαία αλατολόγος, αλλά από Ιστορία Νεότερης Ελλάδος … χμμμμ.
ΜΟΥΣΕΙΟ ΑΛΑΤΟΣ
Επιστροφή στην Τουρλίδα και σειρά έχει το Μουσείο Άλατος. Όπως μέχρι στιγμής έχουμε συμφωνήσει, είμαι πιστοποιημένη αλατολόγος, άρα πρέπει να μάθω κι άλλα πράγματα για το αλάτι. Μα τι μπορεί κανείς να μάθει περισσότερα για το αλάτι; Και πόσο νόστιμο τέλος πάντων μπορεί να γίνει ένα Μουσείο Αλατιού; Ένα θα πω: Υπολογίζαμε ότι θα μείνουμε στο μουσείο 5 λεπτά γιατί απ’ έξω φαίνεται κούτσικο, και μείναμε μία ώρα!
Το μουσείο βρίσκεται λίγο παρακάτω από την πλαζ της Τουρλίδας, ακριβώς μέσα στις Δημοτικές Αλυκές του Μεσολογγίου. Αυτές οι αλυκές δεν βγάζουν πια βρώσιμο αλάτι, γιατί το βρώσιμο αλάτι πρέπει να έχει πλυθεί, μέσα σε ένα ειδικό τεράστιο πλυντήριο. Το πλυντήριο χάλασε το 2003 (;), και τώρα είναι αυτό το κουφάρι που βλέπετε στη φωτογραφία πίσω μου. Δεν υπάρχει πια πλυντήριο. Το αλάτι δεν είναι λευκό σαν αυτό που συναντήσαμε χθες στο δρόμο μας για το Αιτωλικό. Είναι γκρι και χρησιμοποιείται για εκχιονισμό.
Μπαίνοντας στο μικρό κτίσμα του μουσείου είχαμε μία ευχάριστη έκπληξη όταν αμέσως μας είπανε, «περιμένετε, αρχίζει ξενάγηση». Ξενάγηση σε ένα τόσο μικρό μουσείο. Κοίτα να δεις! Πληρώσαμε και ένα συμβολικό εισιτήριο 3€. Η κυρία που μας ξενάγησε ήταν εκπαιδευτικός και το μουσείο είναι δικό της έργο μαζί με το σύζυγό της. Εντυπωσιαστήκαμε όχι μόνο από το περιεχόμενο, αλλά και από τον πολύ ευφάνταστο και καλαίσθητο τρόπο παρουσίασης των εκθεμάτων. Δεν θα μπω σε περισσότερες λεπτομέρειες γιατί μπορείτε να διαβάσετε τα πάντα εδώ. Θα πω μόνο ότι το μουσείο αυτό είναι ιδιωτική πρωτοβουλία του κύριου Νίκου Κορδόση και της συζύγου του, οι οποίοι με τον Κοινωφελή Οργανισμό «Διέξοδος» έχουν εδώ και 20 χρόνια άλλο ένα Ιστορικό Μουσείο στο κέντρο του Μεσολογγίου.
Τι έργο προσφέρει στην πατρίδα του αυτό το ζευγάρι, που έχει αφιερώσει τη ζωή του στην δημιουργία μουσείων για την γενέτειρα πόλη του; Χώρια που στον ελάχιστο χρόνο που προλάβαμε να συζητήσουμε μαζί τους, αποκομίσαμε ένα θησαυρό γνώσεων σχετικά με την περιοχή. Αποκομίσαμε επίσης μερικά σακουλάκια καπνισότ αλάτι και αφρίνα, το λευκό, παρθένο αλάτι που μαζεύεται πάνω-πάνω στην αλυκή και εν έχει καμία χημική πρόσμιξη. Έχει πολύ πιο έντονη αλατότητα από το κοινό αλάτι και κάνει φανταστικές γαργάρες στον ξερόβηχα, μιλάω εκ πείρας!
RESTRICTED AREAS
Επειδή είμαι γνωστή σουσουράδα, ήθελα σώνει και καλά να εξερευνήσω και αυτό το μυστηριώδες νησί, που βρισκόταν απέναντι από την Τουρλίδα. «Nonono» μας είπε ο ντόπιος. «Τούτο το νησί είναι reserved exclusively for the locals» (στα Μεσολογγίτικα το είπε, αλλά δεν το συγκράτησα). Τί συμβαίνει ακριβώς: το νησί αυτό είναι γεμάτο πελάδες, όπου «παραθερίζουν» οι ντόπιοι και μπορείς να πας μόνο από ένα ιδιότυπο χειροκίνητο ferry boat, μία σιδερένια «περαταριά», τα κλειδιά της οποίας έχουν μόνο οι κάτοικοι. Χα!
Για να κλείσω την επίσκεψή μου και να πάρω το δρόμο του γυρισμού προς την Αθήνα, μη φύγω και ολονήστικη, κοντεύει απόγευμα που να κάτσω να φάω, πάνω στην πλαζ της Τουρλίδας υπήρχε ένα στα beach bar πολύ απλό. Η Τουρλίδα έχει παραλία και την Κυριακή γινόταν χαμός. Άντε κάτι θα βρω να φάω εδώ, κομμάτια να γίνει. Σας πληροφορώ ότι το αποτέλεσμα του δείπνου μου ήταν εκ διαμέτρου αντίθετο από τις προσδοκίες μου. Πολύ καλό και πρωτότυπο.
Μετά από 2 ημέρες στους δρόμους της περιοχής να πούμε, ότι το ποσοστό άσφαλτος/χωματόδρομος αυτής της διαδρομής είναι περίπου 40%-60%. Ο χωματόδρομος είναι σε αρκετά μεγάλο μήκος λίγο κακοτράχαλος και ένα ποδήλατο τύπου trekking, σαν το δικό μου, δυσκολεύτηκε. Θα πρότεινα σε κάποιον που θέλει να κάνει εκτενέστερες βόλτες, να πάρει μαζί του mountain bike, παρόλο που το σύνολο της διαδρομής είναι επίπεδο.
ΣΗΜ.: Παρακαλώ, αν τύχει και διαβάσει κανένας βέρος Μεσολογγίτης το ημερολόγιο ποδηλάτου μου, ζητώ ταπεινά συγγνώμη για τυχόν κοτσάνες – please feel free to correct, αλλά μη με λιθοβολήσετε.
Στην περίπτωση που θέλετε κι άλλη βόλτα στη γειτονιά, ακριβώς απέναντι (αλλά πρέει να πάτε ξανά από Ρίο-Αντίριο) είναι κρυμένο ένα υπέροχο παραλιακό δάσος, το Δάσος της Στροφυλιάς, ιδανικό για ποδηλασία.
===========================================================================
Μερικές μέρες αργότερα έτυχε να συγυρίζω κάποια παλιά τετράδια από τη 2α Λυκείου και έπεσα πάνω σε ένα εφηβικό “ποίημα”, από αυτά που γράφαμε στην τελευταία σελίδα όσο βαριώμασταν την ώρα του μαθήματος. Κάποιοι στίχοι του με έκαναν να ανατριχιάσω και τους ακουμπάω εδώ μετά από 30 + χρόνια :
Φεβρουάριος 1982
Στα μάτια μου δύο ήλιους είχα καυτούς Στα χείλια μου σταφύλια από αμπελώνες μακρινούς Για αυτιά μου δύο κοχύλια Από εκείνα που αντηχούν το Αιγαίο Και ο ήλιος που αναδύεται βάφοντας την καρδιά μας πορφυρή Μην φοβηθεί στα μάτια μου στεγνα δάκρυα αν δει Πέρασε από πάνω μου το καλοκαίρι κι έκλαιγεΠατώντας σε στεφάνια Νηρηίδων θα κολυμπήσουμε τις λιμνοθάλασσες όταν ο ήλιος βασιλιάς μύριων αχτίδων την άκρη τους με ουρανό ενώνει θα’ ναι όλα ένα διάφανο μπαλόνι
