Οι παραλίμνιες διαδρομές είναι βούτυρο στο ψωμί… εμ και γράσο στο πετάλι για μία ερασιτέχνη ποδηλάτισσα σαν κι εμένα. Δεκέμβριο μήνα ξεκίνησα με το αυτοκίνητο –και το ποδήλατο ξαπλωμένο στο πορτ μπαγκαζ- από τα Τρίκαλα (που είχα παει στο Μύλο των Ξωτικών) για τη λίμνη Κερκίνη, με παρέα το γιό μου το Στάθη που θυσιάστηκε για την περίπτωση. Δεν πήγαμε από την Εθνική Οδό αλλά διαλέξαμε τη διαδρομή μέσω Γρεβενών, μια από τις πιο ωραίες διαδρομές που έχω δει στην Ελλάδα. Όλος ο δρόμος ήταν δεξιά και αριστερά γεμάτος από πυρρόξανθα πλατάνια και φιδογυριστά ποταμάκια. Στο δρόμο πριν τα Γρεβενά συναντήσαμε και τον ποταμό Βενέτικο.
Και κάναμε μία στάση γιατί είδαμε … βότσαλα … οπότε συνδυάσαμε το τερπνόν μετά του ωφελίμου!
Λίγο πριν τις Σέρρες κάναμε αριστερά και βγήκαμε από τον κατάφωτο ευρωπαϊκό αυτοκινητόδρομο σε ένα σκοτεινό δρομάκι αμφίβολου προορισμού. Φθάσαμε βράδυ στην Κερκίνη, λίγο τρομακτικό σκηνικό πρέπει να σας πω, γιατί ήταν πιτς σκοτάδι! Διάλεξα για έδρα της ποδηλατοδιαδρομής το πιο κοντινό σημείο στον πολιτισμό, το χωριό Λιθότοπος, πάνω στο φράγμα του Στρυμώνα. Σημείωση: τέτοια εποχή άντε να βρεις ξενοδοχείο στο Λιθότοπο… Το μοναδικό κατάλυμα που λειτουργούσε ήταν ο Ερωδιός, ψηλά πάνω από τη λίμνη με φανταστική θέα, αλλά αδύνατον να κάνεις αυτή την ανηφόρα μέχρι το ξενοδοχείο με το ποδήλατο, η κλίση και η απόσταση ήταν απαγορευτικές, οπότε χρησιμοποίησα το αυτοκίνητο για τα πάνω😜-κάτω.
ΛΙΘΟΤΟΠΟΣ
Αλλά η θέα από το δωμάτιου του Hotel Ερωδιός με αντάμειψε:
Επειδή γύρω-γύρω στην Κερκίνη με το ποδήλατο δεν είναι πάει, χώρισα αναγκαστικά τη διαδρομή σε δύο ημέρες. Την πρώτη μέρα αποφάσισα να πάω από την αριστερή πλευρά της λίμνης, δηλαδή από εδώ. Αυτή η ερημική διαδρομή είναι όλο άσφαλτος χωρίς ανηφόρες. Είχε λιακάδα ευτυχώς γιατί κατά τα λοιπά η θερμοκρασία μέσα Δεκεμβρίου ήταν 3 C°. Ότι είχα, το φόρεσα! Και επειδή έβγαλε ήλιο, έβγαλα κι εγώ τη μπέμπελη…
Έπιασα τον ασφαλτόδρομο προς τα βόρεια και είχα τη λίμνη στα δεξιά μου. Όπου έβρισκα μονοπάτι προς την παραλία–και υπάρχουν αρκετά, δοκίμαζα να κατέβω, αλλά έπρεπε πάντα να επιστρέφω από το ίδιο μέρος, γιατί από αυτή την πλευρά της λίμνης δεν έχει παραλίμνια διαδρομή. Λογικό αφού η στάθμη του νερού ανεβοκατεβαίνει συστηματικά.
Στα μισά περίπου ο δρόμος αποκτάει στην αριστερή πλευρά του ένα χαμηλό βουνό για αρκετά χιλιόμετρα. Και όταν τελειώνει το βουνό, η διαδρομή με οδηγεί υποχρεωτικά μακριά από τα παράλια.
Δρόμο παίρνω-δρόμο αφήνω, προχωράω στο συμπαθητικό τοπίο, σταματάω στα παρατηρητήρια, διαβάζω τις ταμπέλες και μαθαίνω τα εξής:
Ο ποταμός Στρυμώνας, ένας κύριος που είχε μπαμπά το θεό Άρη και εργάστηκε ως βασιλιάς της Θράκης το πάλαι ποτέ, έρχεται από πολύ μακριά: έχει μήκος σχεδόν 400 χλμ., τα περισσότερα από τα οποία βρίσκονται στη Βουλγαρία. Και γιατί πήρε το όνομά του το ποταμάκι από αυτό τον κύριο; You guessed right! 💦 Ο βασιλιάς, όταν έμαθε ότι ο γιός του ο Ρήσος σκοτώθηκε στην Τροία, έπεσε και πνίγηκε στο ποτάμι. Αιγαίο οεο;;; Σαρωνικός, Ελλήσποντος, Ιόνιο, του πνιγμένου γίνεται στα Ελληνικά νερά!
Το 1932 έφτιαξαν ένα φράγμα στο Λιθότοπο για να ποτίζεται η πεδιάδα, αλλά ο Στρυμώνας κατέβαζε τόσο πλούσια υλικά που σύντομα δημιουργήθηκε ένας εντυπωσιακός υδροβιότοπος και έγινε διάσημος για την ομορφιά του. Εγώ τα φλαμίνγκο ήθελα να δω αλλά πρόλαβα τα τελευταία πριν αποδημήσουν σε θερμότερα κλίματα για να ξεχειμωνιάσουν. Δεν πειράζει, τα πέτυχα πιο πλούσια στη λίμνη του Μεσολογγίου.
Να και τα φλαμίνγκο που τα έψαχνα! Δε φαίνονται και πολύ ροζ στη φωτογραφία βέβαια, ίσως οι γαριδούλες που τους χαρίζουν το χρώμα στα φτερά, δεν έκαναν καλή δουλειά… Συγγνώμη για τη θαμπάδα της φωτογραφίας, αλλά τα φλαμίνγκο είναι ως γνωστόν αποδημητικά και αυτά ήταν τα τελευταία που απέμειναν στη λίμνη, μόλις που τα πρόλαβα!
ΠΕΛΕΚΑΝΟΙ ΣΤΟΙΧΙΣΤΕΙΤΕ!
Σε συγκεκριμένα σημεία της λίμνης μαζεύονται οι πελεκάνοι κοντά στην όχθη για να τους ταΐσουν οι τουρίστες. Το θέαμα είναι εντυπωσιακό, αλλά μόλις πλησίασα με το ποδήλατο, οι πελεκάνοι έκοψαν λάσπη… και οι τουρίστες με αγριοκοίταξαν!
Βλέπετε τον έχουν πάρει ψηλά τον αμανέ τα πτηνά της περιοχής από τότε που ο #1 fan της λίμνης, ο Θόδωρος Αγγελόπουλος, γύρισε το «Μετέωρο βήμα του πελαργού» εδώ γύρω και δεν αρκέστηκε μόνο σε αυτή την ταινία 🥺. Διάβασα ότι στην περιοχή γύρω από τη λίμνη έχουν καταγραφεί περίπου 300 είδη πουλιών. Ο αργυροπελεκάνος και η λαγγόνα που ζουν εκεί είναι μοναδικά στον κόσμο είδη, απειλούμενα με εξαφάνιση. Υπάρχουν και πολλά σπάνια αρπακτικά όπως ο χρυσαετός, ο βασιλαετός, ο πετρίτης, ενώ η περιοχή αποτελεί μοναδικό πεδίο έρευνας σχετικά με τους υγρότοπους και τη διαχείριση τους. Και όλα αυτά επειδή είπαν να φτιάξουν ένα τόσο δα φραγματάκι στο Λιθότοπο.
Δείτε τους ψαράδες! Για να στήνουν τόσο μεγάλα installations, θα πρέπει να υπάρχει πάρα πολύ ψάρι στη λίμνη. Το ψάρεμα επιτρέπεται σε συγκεκριμένα, σηματοδοτημένα σημεία, και μόνο από την ξηρά! Ο εξοπλισμός των ψαράδων είναι πάντως πολύ εντυπωσιακός… Διάβασα ότι η ιχθυοπανίδα εδώ είναι πλούσια αφού υπάρχουν 30 είδη ψαριών με κυριότερα τα χέλια και τα γριβάδια.
Μετά από περίπου 20 χλμ. πετάλι έφθασα στο μοναδικό χωριό της διαδρομής, την Κερκίνη και συνέχισα μέχρι το σημείο που σταματάει η παραλιακή διαδρομή.
Στο χωριό της Κερκίνης δεν είναι μόνο τα φλαμίνγκο ροζ:
Έκανα έναν μικρό κύκλο από τα μεσόγεια, ανέβηκα και λίγο βουναλάκι και γύρισα στον Λιθότοπο από τον ίδιο δρόμο, χωρίς να είμαι ιδιαίτερα συγκινημένη από το θέαμα. Επειδή είχα διαβάσει πολλούς επαίνους για την ομορφιά της περιοχής, ελπίζω ότι άλλες εποχές του χρόνου θα προσφέρουν πιο εντυπωσιακά ενσταντανέ!
Και η πανίδα της περιοχής.
Το απόγευμα είπαμε με το Στάθη να δοκιμάσουμε ένα άλλο μεταφορικό μέσο χωρίς ρόδες, αλλά κακά τα ψέματα, στους ποδηλάτες ταιριάζουν τα πετάλια καλύτερα από τους αναβατήρες. Και το βράδυ στον Ερωδιό, ολομόναχοι στο ξενοδοχείο, φάγαμε μία βουβαλίσια μπριζόλα, που ο Στάθης ακόμα μνημονεύει.
Την επόμενη μέρα η διαδρομή ήταν λίγο πιο σύντομη. Από τη δεξιά μεριά της λίμνης ποδηλατώ πάνω στο φαρδύ ανάχωμα, το οποίο έχει έναν σκιερό χωματόδρομο.
Το ανάχωμα της λίμνης είχε αυτή τη μορφή στο ξεκίνημά της, ευτυχώς που είχα Mountain Bike.
Ανάμεσα στα δέντρα του αναχώματος έχει δύο παρατηρητήρια. Η έκταση της λίμνης αυξομειώνεται από 50.000 έως 70.000 στρέμματα ανάλογα με την εποχή και στις φωτογραφίες μπορείτε να δείτε τον πυθμένα της. Μην πάτε να πατήσετε όμως πάνω. Σε πολλά σημεία μοιάζει με λιβάδι –που δακρύζει ή δεν δακρύζει, ανάλογα ποιος σκηνοθετεί- αλλά δεν περπατιέται!
Ακόμα και οι μεγάλες λίμνες χρειάζονται ξεβούλωμα καμιά φορά. Αυτή η τεράστια δαγκάνα λειτουγεί σαν ξεβουλωτήρι. Comes handy anywhere!
O ορεινός όγκος που δεσπόζει στο πίσω μέρος των περισσότερων φωτογραφιών είναι το όρος Μπέλες, φυσικό σύνορο με τη Βουλγαρία ακριβώς στην κορυφογραμμή.
Κοπάδια από βουβάλια. Τα μυρίζεις πολύ πριν τα δεις. «Μοσχοβολάνε» από χιλιόμετρα τα ίχνη τους στο δρόμο.
And a flock of Pelikans (κατά το “A flock of seagulls” που είναι από τα αγαπημένα μου συγκροτήματα). Η Κερκίνη προστατεύεται από τη σύμβαση Ραμσάρ και αποτελεί περιοχή του Ευρωπαϊκού Δικτύου «Φύση 2000» ή «Natura 2000».
ΒΑΡΕΤΗ ΠΟΔΗΛΑΣΙΑ
Μετά από 10 χιλιόμετρα η θέα αρχίζει και γίνεται βαρετή, ε; Πού να πέφταμε και πάνω στον Αγγελόπουλο. Για “Το Λιβάδι που Δακρύζει” ο σκηνογράφος του Θόδωρου Αγγελόπουλου έχτισε μέσα στα ρηχά νερά της λίμνης το μεγαλύτερο ντεκόρ που έχει στηθεί ποτέ στην Ελλάδα. Κάπου εδώ πρέπει να έχτισε το «Αγγελοχώρι» στα τέλη του 2001 στο ανατολικό ανάχωμα της λίμνης, ανάμεσα στο Μεγαλοχώρι και στο Λιμνοχώρι. Από το σκηνικό της ταινίας «Το Λιβάδι που δακρύζει» δεν απέμεινε απολύτως τίποτε. Γι΄αυτό έβαλα κι εγώ στα ακουστικά μου το soundtrack της Ελένης Καραϊνδρου The Weeping meadow, τί έχει φτιάξει η γυναίκα!
Αλλά το Αγγελοχώρι δεν ήταν το μόνο χωριό-φάντασμα της περιοχής. Έφθασα μέχρι το Μεγαλοχώρι, ένα μεγάλο χωριό παντέρημο, με out-of-order σχολείο και χωρίς καν ένα φούρνο να πάρω ένα κουλούρι.
Στο γυρισμό είπα να πρωτοτυπήσω και να γυρίσω μέσα από τα χωράφια για ποικιλία. Μέγα λάθος. Χώθηκα στη λάσπη μέχρι το γόνατο. Σιγά μην υπήρχαν τα μονοπάτια που έδειχνε ο χάρτης, τα είχαν καταπιεί η βροχή και το έλος. Είδα κι έπαθα να βγω στη δημοσιά μέσα στη λασπουριά. Με σκασμένο λάστιχο πέρασα μπροστά από το δεύτερο out-of-order σχολείο, οι κάτοικοι μάλλον μεταφέρονται στα μεγαλύτερα αστικά κέντρο.
Ευτυχώς δεν είχαν μείνει πολλά χιλιόμετρα και τη βόλεψα φουσκώνοντας το λάστιχο κάθε τρεις και λίγο, σιγά μην ξέρω να αλλάξω σαμπρέλα. Θα μου την αλλάξει μια και καλή ο αγαπημένος μου Νίκος του Kinisis Bikes, αφού το πλύνω το ποδήλατο με πιεστικό πρώτα.
Εν κατακλείδι πρέπει να σας πω ότι η ταινία του Θόδωρου Αγγελόπουλου «Το λιβάδι που δακρύζει» ήταν πιο συναρπαστική από τις δύο ηλιόλουστες μέρες που πέρασα κάνοντας ποδήλατο γύρω από την Κερκίνη, αλλά χαλάλι!
Αν θέλετε κάτι πιο συναρπαστικό στη Μακεδονία, ακολουθήστε με σε μία ποδηλατοβόλτα στο άγνωστο πευκοδάσος της Δυτικής Σιθωνίας.